Fizička zavisnost od droge

Fizička zavisnost znači potpuno adaptiranje organizma na prisustvo droge, jer ona postaje sastavni i nužni element metabolizma nervnih ćelija, zbog čega se ta vrsta zavisnosti naziva i metabolička zavisnost. Stoga nagli prekid u korišćenju droge uzrokuje niz fizioloških poremećaja koji se ispoljavaju kroz različite telesne i psihičke smetnje - strahovi, drhtavica, bunilo, temperatura, mučnina, nesanica i sl. Fizičku zavisnost izazivaju određene vrste droga tipa opijata (heroin, morfijum) i barbiturata (različite pilule za umirenje), a značajnu ulogu ima i dužina i učestalost korišćenja droge.
Apstinencijalni sindrom je u neposrednoj vezi sa fizičkom zavis- nošću i karakteriše ga veliki broj telesnih i psihičkih simptoma koji nastaju usled prestanka dejstva droge. Apstinencijalni sindrom je u pr- vom redu organski psihosindrom, čija vizuelna dramatičnost često odgo- vara stepenu vitalne ugroženosti korisnika. On zavisi od farmakodi- namskih osobina droge, tipa zavisnosti, dužine i intenziteta zloupo- trebe, vitalnih, odnosno konstitucionalnih spremnosti organizma i drugih, nekad ugrožavajućih dodatnih faktora (iscrpljenost, gladovanje i sl.). Najteža komplikacija apstinencijalnog sindroma jeste apstinen- cijalni delirijum koji proizvodi vitalnu ugroženost do nivoa kome, gde izostanak adekvatne pomoći (najčešće istom ili sličnom vrstom droge) znači smrtni ishod.
Tolerancija čini nerazdvojni deo zavisnosti i predstavlja poste- peno opadanje dejstva droge, odnosno nemogućnost da se željeni efekti postignu sa ranijom količinom droge, pa je nužno permanentno povećanje doze da bi se postigli isti efekti. Kada je reč o fenomenu tolerancije, kao obliku ćelijske, tj. metaboličke adaptacije na drogu, iako bitan za fenomen zavisnosti, on je još uvek nedovoljno razjašnjen na nivou medi- cinske fiziologije i patofiziologije.
Kao što smo istakli, dejstvo droge zavisi od više činilaca a pre svega od: biohemijskih svojstava same droge, strukture ličnosti koja je koristi i posebno od stavova i reakcije društvene sredine u kojoj se droga uzima. Prema mišljenju većine autora, učestalost i posledice uzimanja droga u ma kom društvu zavise isto toliko od društvenih normi, koliko i od fiziološke reakcije na drogu i psihičkih karakteristika narkomana. Očekivanja u vezi sa određenim efektima konzumiranja droge i ciljevi koji se postižu njenim unošenjem povezani su sa opštim kulturnim ciljevima i orijentacijama. Tako je, recimo, uzimanje marihuane u nekim društvenim sredinama prihvaćeno kao vid društvenosti, u drugim kao deo religijskih rituala, dok u nekim podleže strogom zakonskom sankcionisanju.