субота, 23. јун 2012.

Arhimedov zakon


Arhimed je bio matematicar i pronalazac koji je ziveo u antickoj grckoj koloniji Sirakuzi, na ostrvu Siciliji. Kralj Sirakuze Hijeron zatrazio je jednog dana od Arhimeda da mu kaze da li u zaltnoj kraljevskoj kruni ima i  srebra. Arhimeda je dugo mucio ovaj problem. Jednog dana, stupivsi u kadu da se okupa, primetio je kako se nivo vode podigao. Odmah je istrcao iz kupatila i pojurio ulicama Sirakuze, vicuci eureka! (sto znaci nasao sam!)
Arhimed je resio Hijeronov problem. Prvo je, naime, izmerio koliko je kruna teska. Onda je pronasao grumen zlata i grumen srebra koji su, svaki ponaosob, tezili koliko i kraljevska kruna. Zatim je spustio krunu u suds a vodom i izmerio za koliko se nivo vode izdigao. To isto ucinio je i sa grumenom zlata. Da je kruna bila izradjena od cistog zlata, voda bi se podigla do iste visine. Medjutim, postojala je razlika, pa je Arhimed, izmerivsi i grumen srebra mogao da utvrdi kolika je tacna srazmera ova dva metala u kruni.
Zakon specificne tezine, ili Arhimedov zakon kaze da svaki predmet potopljen u tecnost biva potisnut navise silom koja je jednaka tezini istisnute tecnosti.
Arhimed je, isto tako, izumeo i mnoge naprave koje su koriscene u ratne svrhe u njegovo  doba. Kada su Rimljani napali grad Sirakuzu sa kopna i s mora, 214. godine pre nove ere, branioci grada uspeli su da ih zadrze gotovo tri pune godine sluzeci se Arhimedovim ratnim napravama. Tako je ovaj matematicar izmislio katapulte, kojima je na Rimljane bacao veliko kamenje. Arhimed je napisao vise knjiga o geometriji i fizici, a poznavao je i princip poluge.
Arhimeda je ubio jedan Rimski vojnik za vreme osvajanja Sirakuze, kako prica kaze, dok je bio zadubljen u svoje geometrijske figure.

Нема коментара:

Постави коментар